Aktywna regeneracja filtra to proces, w którym sterownik generuje dodatkowe wtryski paliwa w późnej fazie suwu pracy w celu podniesienia temperatury spalin. Przepływ spalin o odpowiednio wysokiej temperaturze, pozwala na wypalenie zgromadzonych w nim cząstek stałych. Procedura ta wykonuje się w określonych interwałach kilometrowych zależnych od stylu jazdy, warunków, algorytmu sterującego oraz od samej pojemności filtra. W większości aut osobowych grupy VW waha się od około 250 km do około 600 km przy bardzo korzystnych warunkach.
Algorytm aktywnej regeneracji w większości aut jest realizowany w taki sposób, by użytkownik nie zauważył, że z silnikiem dzieje się coś niestandardowego. W warunkach miejskich, jest to łatwiejsze do zauważenia poprzez zwiększoną prędkość biegu jałowego, niemniej jednak wynika ona często z dogrzewania silnika lub dużego poboru prądu.
Wobec powyższych użytkownik bardzo często przerywa procedurę regeneracji, co powoduje konieczność aktywacji wentylatora w celu studzenia komory silnika. Dodatkowo, przerywanie tej procedury jest niekorzystne z punktu widzenia eksploatacji DPF jak również wiąże się ze zwiększonym zużyciem paliwa, ze względu na konieczność częstej regeneracji.
Proces zapełnienia filtra DPF oraz jego regeneracji został przedstawiony na poniższym wykresie. Niebieska linia reprezentuje gromadzenie sadzy w filtrze podczas eksploatacji, można zauważyć, iż rośnie ona wraz z przebiegiem. Po przekroczeniu pewnej wartości sadzy (różna dla różnych typów sterownika silnika) i korzystnych warunkach otoczenia (prędkość jazdy, prędkość obrotowa silnika, temperatura cieczy chłodzącej) zapoczątkowana zostanie regeneracja. Będzie ona trwała do osiągniecia danego pułapu sadzy ( również zależnego od typu sterownika silnika oraz warunków jazdy). Najczęściej faza zapełniania filtra trwa 250-600 km natomiast faza regeneracji 15-30 minut.